ORP Kujawiak ( L 72) 1941
niszczyciel eskortowy typu „HUNT II”
Przebieg Służby:
30.05.1941 Przekazanie PMW
18.06.1941 W drodze do Scapa Flow ostrzelany przez nieznany samolot, wybuch w dziobowym parku amunicji, śmierć jednego marynarza.
9.07.1941 Eskorta lotniskowca Victorious
11-12.07.1941 Eskorta pancernika Greenock
27.07.1941 Dowództwo eskorty konwoju WP.10 z Falmouth do Milford Haven
12/13.08.1941 Stoczył bitwę w obronie konwoju WP.34 Samoloty niemieckie atakowały konwój przez 2,5 godziny.
22.10.1941 Eskorta konwoju SL.98
26.10.1941 Eskorta krążownika Trinidad
30.10.1941 Wraz z okrętem Atherstone ścigał U-booty w rejonie Plymouth i Falmouth. Poszukiwania nie przyniosły rezultatów.
3.01.1942 Eskorta konwojów w kanale La Manche
28.01.2942 Podczas eskorty konwoju w rejonie przylądka Lizard obserwator z ORP Kujawiak zauważył jak niemiecki samolot stawia dwie miny. Dzięki temu konwój 30.01.1942 bezpiecznie zawionął do Yarmouth.
3.03.1942 Podczas konwoju z Cowes do Falmouth O.R.P. Kujawiak ostrzelał brytyjski samolot Sunderland, który nie podał sygnałów rozpoznawczych. Samolot został uszkodzony ale załodze nic się nie stało.
14.03.1942 W eskorcie konwoju PW.125 z Milford do Haven stoczona bitwa z niemieckimi samolotami.
Jeden bombowiec został stracony a drugi uszkodzony.
19.03.1942 Eskortak konwoju PW 128
23.03.1942 Wizytacja Kujawiaka przez króla Jugosławii Piotra II w Plymount.
3-5.1942 Remont w Plymont trwający półtora miesiąca.
3.05.1942 Dowódca okrętu dostał awans na komandora podporucznika.
4.06.1942 Wizytacja okrętu przez wodza naczelnego W. Sikorskiego. Orderem Virtuti Militarni Zostało odznaczonych czterech członków załogi wraz z kapitanem.
Udział Okrętu w operacji „HARPOON”
4.06.1942 O.R.P. KUJAWIAK wchodzi w skład FORCE „T”, który dalej dzielił się na eskorty:
– FORCE „W”,
-FORCE „X”,
-FORCE „Y”.
Operacja HARPOON miała na celu dostarczenie zapasów na oblężoną Maltę która była ostatnią bazą Aliantów w tej części świata. Państwa Osi wiele miesięcy starały zdobyć bezskutecznie wyspę. FORCE X eskortował konwój WS.19 który szedł z Greenock na Maltę. W skład konwoju W.S.19 wchodziły statki:
-TROILUS,
-BURDWAN,
-TANIMBAR,
-ORAR,
-CHANT
-oraz ropowiec KENTUCKY.
W składzie FORCE „X” znalazły się następujące jednostki:
– H.M.S. CAIRO
– H.M.S. BEDOUIN
– H.M.S. ITHURIEL
– H.M.S.MATHHLESS
– H.M.S.MARNE
– H.M.S.PARTRIDGE
– H.M.S. MIDDLETON
– H.M.S.BLANKEY
– H.M.S.BADSWORTH
-ORP. KUJAWIAK
– H.M.S.HEBE
– H.M.S.SPEEDY
– H.M.S.HYTHE
14.06. o 10.25 nastąpił pierwszy atak lotniczy na konwój przeprowadzony przez 6 Junkersów Ju-88.
11:35 konwój stracił jeden statek – TANIMBAR i jeden trawler, uszkodzeniu uległ krążownik H.M.S.LIVERPOOL (z eskorty FORCE „W”). Podczas tego ataku na pewno udało się zestrzelić 6 samolotów, drugie sześć – prawdopodobnie, z tego KUJAWIAK razem z H.M.S. BLANKEY zestrzelili dwa.
18:25 nalot ośmiu samolotów, bez strat własnych.
20:10 atak 50-ciu samolotów. Ataki torpedowe nurkowe i z wysokiego pułapu. Kilka samolotów udało sie zestrzelić w tym jeden przez Kujawiak. Uszkodzony został H.M.S. Welshman odłączył się od konwoju zwiększył prędkość i udał się do Malty.
21.30 eskorta Force „W” zawraca do Gibraltaru.
21:50 atak nurkowy sześciu Junkersów , wieczorem otrzymano sygnał o wyjściu floty włoskiej w celu zniszczenia konwoju
15.06.1942
6:15 zauważono czternaście sylwetek Włoskich okrętów idących na przeciw konwojowi
6:30 wymiana ognia, atak na konwój wspierają samoloty w natarciu biorą udział dwa Włoskie krążowniki. W.S.19 traci dwa statki, tankowiec zapala się gdy rozbija się na jego pokładzie zestrzelony samolot. Drugi statek zostaje uszkodzony i zatopiony przez załogę.
7:30 H.M.S Beduin i H.M.S. Partridge zostają uszkodzone
9:00 otrzymano eskortę lotniczą, część eskorty wycofuje się do Gibraltaru. Kujawiak eskortuje konwój który zmierza w kierunku Malty
11.30 atak dwudziestu siedmiu JU 88
14:15 H.M.S. Bedouin który był w odwrocie zostaje zatopiony, załogę podnoszą Włosi.
14:30 kolejny nalot, bez strat dla konwoju
18:30 atak sześciu JU 88 eskorta lotnicza strąca dwa samoloty.
20:30 atak sześciu JU 88
20:30 atak 12 JU 88, eskorta lotnicza traci dwa samoloty, w jednym z samolotów został zestrzelony polski pilot
22:00 wejście w kanał trałowy do La Valetty
22:50 odbój alarmu bojowego
16.06.1942
00:41 H.M.S. Badsworth wchodzi na minę, Kujawiak wysyła sygnał z zapytaniem czy potrzebują pomocy. Badsworth dostaje odpowiedź „tak. mam 120 rozbitków” Kujawiak robi zwrot i idzie na pomoc
00:53 Wybuch miny na Kujawiaku przy lewej burcie na rufie pod prawym działem. Wysłano sygnał przez radio o wypadku. Uszkodzono dwie grodzie wodoszczelne, tanki ropowe, prawa burta rozerwana. Pożar ropy w uszkodzonych pomieszczeniach ugaszony.
01:08 Przechył 35stopni. Kapitan zarządził opuszczenie okrętu
01:20 Zatonięcie O.R.P. Kujawiak na pozycji 35 52,2 N 14 38,5 E
Zginęli :
Bosmani Hołowacz. Kozakow. Kubik. Szwarc. Dąbrowski. Zajączkowski.
Mat Sadowski.
Starszy Marynarz Biernacki. Zych. Jankowski. Jasionowski.
Marynarz Zysk. Olsztyn
Bilans :
ORP Kujawiak żył 381 dni z czego 223 spędził na pełnym morzu. Przepłynął 32.000 mil morskich, to jest 60 tys. kilometrów .Miał 15 zabitych i 12 rannych marynarzy . Zatopił 2 transportowce strącił 5 samolotów z pewnością 3 prawdopodobnie. Przeprowadził 72 konwoje i miał w ich czasie 13 akcji bojowych oraz 112 alarmów przeciwlotniczych. Brał udział w 5 operacjach bojowych na większą skalę. Rozstrzelał 16 min. Dwa razy walczył z okrętami podwodnymi i dwa razy walczył z nadbrzeżnymi bateriami nieprzyjaciela. Podsumowanie służby według Juliana Ginsbert
Fakty które są zawarte w tym artykule pochodzą z różnych źródeł historycznych i opracowań książkowych. Cały czas jesteśmy w trakcie zbierania materiałów i odtwarzania prawdziwej historii okrętu
Dane techniczne:
Długość 85,34 m
Szerokość 9,62 m
Zanurzenie maksymalne 3,89m.
Zanurzenie standardowe 2,36m.
Wyporność 1050 t.
Wyporność maksymalna 1490t
Moc całkowita 18766 KM
Prędkość maksymalna 27 w.
Zasięg 2000MM przy 20w. 3600MM 14w.
Załoga 168
Uzbrojenie:
6 dział (3×2) 4 HA/LA Mk XVI na podstawie Mk XIX 45
1 pom-pom 40 mm czterolufowy Mk VIII na podstawie Mk II
4 20 m.m. OERLIKON
2 kabiny maszynowe „Lewis”
2 wyrzutnia bomb głębinowych „Thornycroft „
1 rampa do bomb głębinowych 110b.gł.
Maszyny :
2 zespoły turbin Parsona akcyjno-rekcyjne pojedyncze redukcji mocy całkowitej 19.00Km
Przy 380 obr./min
2kotły typu Admiralicji trzywalczakowe Yarrow
Stabilizator przechyłów typu „Denny Finn”
Cytaty:
Wódz Naczelny W. Sikorski
„Pamiętam i zawsze będę pamiętał, że była taka chwila najcięższa dla Polski, kiedy wy byliście jedynym zbrojnym ramieniem Najjaśniejszej Rzeczypospolitej i gdy na pokładzie waszych okrętów schroniła się Jej suwerenność … O czynach Polskiej Marynarki Wojennej pamiętać będzie zawsze Polska, zapisze je złotymi głoskami historia”…
J.Ginsbert
„Zaszczyt było szkolić te okręty (Kujawiak,Krakowak), chociażby ze względu na wielką gorliwość i zapał personelu, oraz być świadkiem osiągniętych wyników. Okręty wyjątkowo czyste, a zalety morskie ich załóg godne podziwu. Wykonywanie zadań ćwiczebnych ponad przeciętną.”
Sir Charles Forbes
„Wygląd okrętu i sprawność załogo rzuca się w oczy. Winszuje Panu.”
Mały Panteon Marynarki Wojennej przy kościele Michał Archanioła na Oksywiu
„Tam zwycięstwo, gdzie cnota
Tam zmartwychwstanie, gdzie Golgota”
Literatura:
Marek Wawrzyniak „ORP KRAKOWIAK ORP KUJAWIAK ORP ŚLĄZAK Okręty Typu „HUNT II” W POLSKIEJ MARYNARCE WOJENNEJ
Stanisław M.Piaskowski „OKRETY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 1920-1946”
Julian Ginsbert Polskie „IN WHICH WE SERVE” Żywot O.R.P. „KUJAWIAK”
